Dom a komfort psychiczny
Oprócz oczywistej chęci, aby mieszkać w domu nie stanowiącym zagrożenia dla zdrowia fizycznego, od dawien dawna poszukujemy również takich miejsc, w których odczuwamy komfort psychiczny. Ten aspekt – nazwijmy go duchowym – szczególnie duże znaczenie odgrywał w życiu ludów plemiennych. Jednak nie tylko. Przytoczyć można ogromną liczbę wypadków, kiedy ludzie zmuszeni do opuszczenia rodzinnego domu zapadali na poważne choroby, nierzadko kończące się śmiercią.
Obecnie przestały istnieć struktury wspólnoty mieszkalnej; mieszkamy w anonimowym środowisku, co prowadzi do poczucia alienacji, potęguje stres, osłabia więzi rodzinne i staje się przyczyną chorób, które mogą okazać się fatalne w skutkach.
We współczesnym świecie następuje oderwanie się społeczeństw (zwłaszcza na Zachodzie) od ich korzeni, zaniedbuje się coraz częściej więzi z ziemią, określoną społecznością i naturalnym środowiskiem. Jeżeli chcemy pozostać w dobrej kondycji, zarówno psychicznej jak i fizycznej, więzy takie powinny zostać odnowione i przywrócone.
Dla wielu ludów cała kraina jest domem. Sir Lauren van der Post w swoim opisie poświęconym życiu Buszmenów z kotliny Kalahari sugeruje, że aby zrozumieć czym jest otaczający świat i wiedzieć jak się po nim poruszać, trzeba opierać się na dawnych wierzeniach i wzorach.
Pierwsi ludzie swój świat duchowy pojmowali w kilku płaszczyznach; od kosmosu i głębi ziemi do wioski, w której mieszkali i własnego domu. Znajdowało to odzwierciedlenie w umieszczanych na ścianach symbolicznych rysunkach, które przedstawiały kształt ludzkiego ciała bądź mitycznych bestii.
Takie symbole antropo- i zoomorficzne z reguły dzieliły dom na część męską i żeńską. Ponadto w symbolice tej ziemia i niebo, Słońce i Księżyc, ciemność i światło, ogień i woda – to siły przeciwstawne. W centrum usytuowane jest miejsce kultu i modłów – ołtarz lub święte drzewo, relikwiarz, palenisko bądź spichlerz. Każda część domu
jest w przenośnym sensie rozwinięciem tych symboli -dach jest niebem, drzwi – bramą do innego świata, okno – oczami, a woda jest postrzegana jako źródło kobiecej rozrodczości. Staranność, z jaką dobierano miejsce pod budowę domu, usytuowanie wedle kierunków świata i wybranie odpowiedniego momentu na rozpoczęcie prac jest dowodem na liczenie się z bóstwami natury, które miały strzec domostwo przed oddziaływaniem złych sił.